ابزار پروتز دندان برای چه اهدافی استفاده می‌شوند و شامل چه مواردی است؟ آیا عملکرد این دسته از ابزارها به‌اندازه دیگر تجهیزات دندانپزشکی اهمیت دارد؟ پروتز دندان یک از مهم‌ترین تخصص‌های دندانپزشکی است که با کمک دستگاه‌های مصنوعی به ترمیم دندان‌های طبیعی و جایگزین دندان‌ها یا ساختارهای از دست رفته در حفره دهان می‌پردازد. برای رسیدن به هدف اجرایی پروتز به طیف وسیعی از ابزارهای تخصصی نیاز است که هر کدام عملکرد خاصی دارد و برای هدف خاصی ساخته شده‌اند.

برای متخصص پروتز دندان، نه تنها آشنایی با ابزارها بلکه آگاهی و درک نحوه استفاده صحیح و ایمن از ابزارها بسیار ضروری است. توانایی استفاده از ابزارهای پروتز دندان به مهارت و تمرین زیاد نیاز دارد که بسیاری از متخصصان در ابتدای شروع، سینی از ابزارها را تهیه می‌کنند تا هر زمان که نیاز است ابزارها در دسترس شان باشد.

معرفی ابزار پروتز دندان؛ از میکسر تا مفصل ساز

ابزارهای پروتز دندان طوری طراحی شده‌اند که ساختار دندان را برای ترمیم مصنوعی آماده سازند و با ایجاد تغییر و دستکاری‌های لازم بهترین محیط را برای مواد قالب‌گیری مهیا می‌کنند. برخی از ابزارها آزمایش‌های لازم دندانپزشکی را انجام می‌دهند تا دندانپزشک بتواند بهترین تصمیم را بگیرد. پس بدون این ابزارها متخصص پروتز توانایی دستیابی به بهترین شرایط برای بازگرداندن عملکرد دندانی ندارد و احتمال شکست پروتزهای دندان افزایش می‌یابد.

امروزه ماهیت دندانپزشکی دائماً در حال تغییر است و ممکن است دندانپزشکان با ابزارهای جدیدی در بازار روبرو شوند که این موضوع می‌تواند کمی گیج کننده باشد. بنابراین ضروری است دندانپزشکان هر ساله با استانداردها و رایج‌ترین ابزارهای دندانپزشکی آشنا شوند تا بتوانند خدمات خود را به روز ارائه دهند. در ادامه با چند نمونه از ابزار پروتز دندان آشنا می‌شوید:

  • میکسر دندانپزشکی همان آلژینات

کاسه آلژینات یا کاسه همزن یکی دیگر از ابزار پروتز دندان است که برای مخلوط کردن مواد قالب گیری مانند به‌عنوان مثال، الزینات یا گچ دندان طراحی شده است. این کاسه ممکن است از لاستیک یا سیلیکون ساخته شده باشد که مواد تشکیل دهنده آن هیچ تداخلی با مواد شیمیایی دندانپزشکی ندارد. از نمونه‌های بدون لاتکس آن نیز برای محافظت از بیماران مبتلا به آلرژی استفاده می‌کنند. البته کاسه‌های مخلوط کن به شکل یکبار مصرف هم موجود است که احتمال ابتلا به عفونت را کاهش می‌دهد.

برای مخلوط کردن پودر قالب گیری با آب از یک کاردک استفاده می‌شود تا مواد حالت خمیری خود را به‌دست آورد.

 

میکسر دندانپزشکی آلژینات

  • اسلحه توزیع کننده دندانپزشکی

تفنگ توزیع کننده به‌عنوان پخش کننده خودکار شناخته می‌شود که از آن برای بیرون کشیدن مواد قالب گیری دندان از کارتریج‌های مخصوص استفاد می‌کنند. این ابزار از یک تفنگ دستی بزرگ، اهرم شیرجه و ماشه تشکیل می‌شود که هنگام کار کردن اهرم، کارتریج‌های ویژه بارگیری و تخلیه خواهند شد. ماشه نیز برای فشار دادن مواد طراحی شده است. یک نوک یکبار مصرف بلند و قابل جا به جا شدن برای کمک رسانی روی دستگاه طراحی شده است که به قسمت مورد هدف دندان متصل می‌شود. از جمله مزایای تفنگ‌های توزیع کننده ساخت مخلوطی همگن و بدون حباب در مقایسه با ابزارهای دستی است که برای دندانپزشکان بی تجربه بسیار مناسب است و نتیجه قابل اعتمادی ارائه می‌دهد. اما تنها عیب دستگاه این است که اطمینان کردن کامل به آن کمی دشوار است و اندازه‌های بزرگ آن اضطراب بیمار را افزایش می‌دهد.

اسلحه توزیع کننده دندانپزشکی

  • سینیهای قالب گیر

سینی‌های قالب گیر برای نگهداری مواد قالب طراحی شدند و به‌عنوان یک وسیله نقلیه برای حمل مواد قالب‌گیری به داخل دندان و فشار دادن آن روی ساختار حفره دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دسته از سینی‌های ممکن است یکبار مصرف طراحی شوند. در حالی که سینی‌های فولادی ضدزنگ، بعد از هر بار استفاده استریل و به‌گونه‌ای طراحی شده که برای استفاده مجدد کاملاً مناسب است.

سینی‌ها به‌عنوان ابزار پروتز دندان بسیار رایج ممکن است دارای سوراخ باشد و بخوبی مواد قالب گیری را حفظ کند. اما در صورت عدم سوراخ باید برای نگهداری مواد قالب از چسب دندان برای نگهداری آن استفاده نمود.

معمولاً چسب‌های دندانی محلول‌های ساخته شده از جنس رزین الکلی هستند که به شکل اسپری استفاده می‌شوند.

  •  نخ زیر لثهای، تأثیر مثبت بر نتیجه درمان

نخ زیر لثه‌ای همانند نخ دندان است که در اطراف دندان قرار می‌گیرد و باعث کنار زدن لثه می‌شود. کنار زدن لثه باید با دقت بالایی انجام شود و ممکن است حساسیت لثه را افزایش دهد و باعث خونریزی شود. اما این ابزار پروتز دندان به دندانپزشک کمک می‌کند روی دندان تمرکز بیشتری داشته باشد و قالب گیری حاشیه دندان با دقت بالا انجام شود. برای پیشگیری از خونریزی تنها لازم است نخ با آرامش بیشتری زیر لثه قرار گیرد و کم کم لثه کنار زده شود تا روکش، بریج و لمینت دندان اطراف دندان را به‌طور کامل پوشش دهد.

 

 نخ زیر لثه‌ای

  •  قیچی دندانپزشکی، پرکاربردترین ابزار پروتز 

قیچی دندانپزشکی دارای نوک منحنی شکل است که برای برش روکش‌های فولادی ضد زنگ، روکش‌های موقت آلومینیومی و تاج‌های موقت سفارشی استفاده می‌شود. برخی از روکش‌ها پیش ساخته هستند که برای شکل دهی نهایی آنها و ایجاد ظاهر متناسب با دندان نیاز است مواد اضافی آنها توسط قیچی جدا شود که ابتدا دندانپزشک با مشخص کردن خط مورد نظر روی تاج محل برش را مشخص می‌کند.  

  • فورسپس جداکننده تاج

فورسپس برای جدا کردن تاج و برداشتن روکش‌های موقت یا روکش‌های دائمی طراحی شده که معمولاً از فولاد ضدزنگ ساخته شده و دارای لنت‌های لاستیکی قابل تعویض است. این ابزار به‌طور خاص برای فک بالا یا فک پایین قابل استفاده است که می‌توان از آن برای از بین بردن تاج و حذف تاج‌های شکست خورد استفاده کرد.

  • سینیهای تکی یا همان سفارشی

این مدل سینی همان سینی‌های سفارشی برای پروتز دندان است که برای قالب از پیش ساخته شده مخصوص افراد بدون دندان استفاده می‌شود. این ابزار پروتز دندان برای ساخت انواع پروتز دندان متحرک بسیار ضروری است. زیرا با قالب گیری لبه‌ها دندان، نگهداری پروتز بهتر صورت می‌گیرد و همچنین باعث چسباندن بافت‌های نرم مانند اتصالات دهلیزی و فرنال می‌شود.

معمولاً سینی تکی برای برقراری تناسب بهتر در برداشت نهایی پیرایش انجام می‌دهد و ساخته شده از موادی همچون اکریلیک، شلاک یا ترکیب سینی هستند.

  • آلژیناتورها، دسترسی بهتر و سریعتر

دندانپزشکان از آلرژیناتور به‌عنوان یکی از بهترین ابزار پروتز دندان برای دسترسی سریع‌تر استفاده می‌کنند. این دستگاه با کمک انرژی الکتریکی کاسه مخلوط دندانی را می‌چرخاند و باعث تولید مخلوط همگن ثابت و بدون هیچ تخلخل می‌شود. از این ابزار می‌توان برای پودر آلژینات و آب مخلوط استفاده کرد و سپس با کمک کاردک به طرف کاسه فشار داد تا آلرژیناتور کاسه بخوبی بچرخد. اما تنها عیب آن هزینه بالای خرید و تعمیر است.

  • تاجهای موقتی و پیش ساخته شده

از جمله ابزار پروتز دندان بسیار رایج، تاج‌های پیش ساخته شده است که برای ترمیم موقت استفاده می‌شود. این ابزار در شرایط بسیار ضروری کاربردی هستند که در اشکال و اندازه‌های مختلف طراحی می‌شوند. معمولاً جنس تاج‌های پیش ساخته شده از فولاد ضد زنگ، آلومینیوم و رزین اکریلیک است که با کمک ماده چسبنده موقت روی دندان قرار می‌گیرد. هدف استفاده از این ابزار محافظت دندان در برابر آسیب‌ها و شکستگی‌های بیشتر است که تا زمان اجرای روکش دائمی روی دندان قرار می‌گیرد.

 از جمله مزایای استفاده از تاج‌های موقتی می‌توان به محافظت از پالپ، سهولت در تمیز کردن، ظاهری صاف و حفظ زیبایی دندان اشاره کرد. اما باید برای ایجاد ظاهر مناسب باید حواشی آن تنظیم شود که این نکته کمی زمان‌بر است. همچنین تاج‌های موقت در برابر نیروهای مکانیکی و فشار دهان مقاومت کمی دارد.

تاج‌های موقتی

 

  •  آرتیکولاتور یا مفصل ساز؛ ابزاری کمک کننده

آرتیکولاتور دندان یا همان مفصل ساز یکی دیگر از مهم‌ترین ابزار پروتز است که به ایجاد ارتباط بین موقعیت‌های فک پایین تا فک بالا بسیار کمک می‌کند و برای پروتز متحرک و ثابت و همچنین درمان ارتودنسی بهترین انتخاب است. این ابزار پروتز دندان به نگه داشتن گچ‌های فک بالا و پایین در موقعیت‌های مختلف کمک می‌کند و به شناسایی وضعیت اکلوزال می‌پردازد. همچنین با تنظیم برنامه دقیق درمانی در ساخت دندان‌های مصنوعی اثرگذار است که در انواع مختلف طراحی می‌شود.

مفصل سازها انواع مختلفی دارند که رایج‌ترین آنها شامل اتصال دهنده‌های لولای ساده، اتصال دهنده‌های قابل تنظیم و آناتومیک است.

 

خرید انواع ابزار پروتز دندان از دنتی دنتال

دندانپزشکان و دستیاران آنها در کنار شناسایی انواع ابزار دندانپزشکی باید مجموعه‌ای معتبر برای خرید تجهیزات دندانپزشکی داشته باشند؛ مجموعه‌ای که براحتی به آن اعتماد کنند و نسبت به کیفیت محصولات آن اطمینان کافی داشته باشند. یکی از بهترین و باتجربه ترین فروشگاه‌های مورد اعتماد در زمینه خرید تجهیزات دندانپزشکی، دنتی دنتال است. دنتی دنتال سال‌های بسیاری در این زمینه فعالیت دارد و بهترین شرایط را برای خرید به مخاطبان ارائه می‌دهد. با خرید از این مجموعه از خدماتی همچون پرداخت درب منزل و ۷ روز ضمانت برگشت و ضمانت نامه اصل بودن کالا بهره مند می‌شود. در حالی که عضو یکی از بزرگ‌ترین فروشگاه‌های اینترنتی کشور شده‌اید. پس با خیالت راحت خرید کنید!